Bio

Tomas Vanheste is journalist. Hij schrijft reportages, interviews en onderzoeksverhalen voor tal van Vlaamse en Nederlandse media. Tevens is hij adjunct-hoofdredacteur van Ons Erfdeel/de lage landen. Daar buigt hij zich als Nederbelg over de culturele en maatschappelijke verbindingen en spanningen tussen Nederland en Vlaanderen.

Foto: Flip Franssen

Tomas is een mengelmoes van Belg, Nederlander en Europeaan. Hij is geboren in Oostende (1968), groeide op in Nijmegen en studeerde in Enschede wijsbegeerte van wetenschap, technologie en samenleving in combinatie met toegepaste wiskunde. In Twente promoveerde hij ook, op de dissertatie Copernicus is ziek (1996), waarin hij, dixit NRC Handelsblad, ‘op scherpzinnige wijze’ de wetenschappelijke pretenties van New-Agedenkers tegen het licht hield.

Hij werkte als fondsredacteur bij uitgeverij De Bezige Bij en als onderzoeker bij de afdeling Bestuursinformatie van de Gemeente Utrecht, voor hij zich aan een journalistieke loopbaan waagde. Die begon in 2004 bij opinieweekblad Vrij Nederland. In 2013 stortte hij zich in het avontuur van het digitale platform De Correspondent, alwaar hij correspondent Europa tussen macht en verbeelding was.

Sinds begin 2020 is hij werkzaam als zelfstandig journalist bij het eenmansbedrijfje ‘De stille pen’. Op zijn gelijknamige blog waagt hij zich aan persoonlijk getoonzette recensies en beschouwingen. Na meer dan tien jaar op freelance-basis een warme betrokkenheid te hebben gehad bij Ons Erfdeel/de lage landen trad hij daar op 1 september 2022 halftijds in dienst.

Publicaties 2021-heden

‘Zonder wrijving (en geld) geen glans’ Nieuwsbrief VL⇄NL over over Hugo Claus en Tom Waes, kutjobs en hoge literatuur, op de lage landen, 6 maart 2024

‘Vechten tegen de cocaïnekaai’ Onderzoeksartikel over de gezamenlijke pogingen van Nederland en België om de drugshandel onder controle te krijgen, op de lage landen, 21 februari 2024 en De Groene Amsterdammer, 4 maart 2024

‘De literatuur, het onderschoven kindje’ Nieuwsbrief VL⇄NL over de noodzaak de literaire sector te ondersteunen en over twisten en verschillen tussen Nederland en Vlaanderen, op de lage landen, 25 januari 2024

‘In Vlaanderen blijven giftige stoffen stromen’ Onderzoeksartikel over gevaarlijke stoffen waarvan Europa wil dat de uitstoot naar nul gaat, maar die het milieu in blijven stromen, op Apache, 21 december 2023

‘Actiepunten en een sprankje hoop in politiek onzekere tijden’ Nieuwsbrief VL⇄NL over de noodzaak te investeren in taal en cultuur en niet alleen de economische maar ook de culturele samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen te versterken, op de lage landen, 13 december 2023

‘Het Brabantgevoel en olijke Vlaams-Nederlandse koppels’ Nieuwsbrief VL⇄NL over hoe grensoverschrijdende samenwerking voor verrassende dynamiek en helende contacten zorgt in Noord- en Vlaams-Brabant, Voeren en Tervuren en de Prosper- en Hedwigepolder, op de lage landen, 8 november 2023

‘Voeren laat de taalstrijd achter zich’ Reportage over hoe de Voerstreek die zestig jaar geleden van Luik naar LImburg werd overgeheveld het gewelddadige verleden afschudt en zich op positieve projecten focust, in de lage landen 2023/4

‘België durft pesticiden niet te bestrijden’ Onderzoeksartikel over het onvermogen om voor mens en milieu gevaarlijke pesticiden van het veld en uit het water te verdrijven, op Apache, 9 oktober 2023

‘Liefde voor het laagland’ Nieuwsbrief VL⇄NL over mooie en mislukte vormen van Vlaams-Nederlandse samenwerking en het belang van een open blik vol verbazing, op de lage landen, 4 oktober 2023

‘De zomer van de grensschermutselingen’ Nieuwsbrief VL⇄NL over de strijd rond grensoverschrijdende stikstofuitstoot en de IJzeren Rijn en over de staat van de Vlaams-Nederlandse samenwerking in het onderwijs, de museumwereld en het theater, op de lage landen, 24 augustus 2023

‘Waar blijft de IJzeren Rijn?’ Reportage over de dertig jaar durende ruzie rond een spookspoor dat de haven van Antwerpen met het Ruhrgebied moet verbinden, in De Groene Amsterdammer en de lage landen, 21 augustus 2023

‘Wat Vlaanderen en Nederland van elkaars onderwijs kunnen leren’ Reportage over de zin van en belemmeringen voor grensoverschrijdend onderwijs in de lage landen, 2023/3

‘Waarom Nederland en België meer op elkaar moeten gaan lijken’ Nieuwsbrief VL⇄NL over hoe Vlaanderen, België en Nederland zich verkopen, de akkoorden die de buren sloten bij het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Maxima en de verschillen in bestuurscultuur tussen beide landen op de lage landen, 5 juli 2023

‘De Algemeen Secretaris van de Taalunie stapt ter direct op’ Nieuwsbericht op de lage landen en De groene Amsterdammer, 8 juni 2023

‘Wortelen in de lage landen‘ Nieuwsbrief VL⇄ NL over het verlangen naar worteling, de Vlaamse canon en de gedeelde identiteit van de lage landen op de lage landen, 1 juni 2024

‘Kruistocht voor Europese eenheid’ Bespreking van Verrukkelijke verraders van Erik Thys in de lage landen 2023/1

‘Belangstelling voor elkaar belachelijkheid van Baarle tot Leipzig’ Nieuwsbrief VL⇄ NL over bluswerk in Baarle, spanningen door PFAS en gezamenlijk literair optrekken in Leipzig op de lage landen, 28 april 2023

‘Des deux côtés de la rivière: Comines, l’incontournable’ Interview met Alice Leeuwerck, de burgemeester van Comines, over de grensoverschrijdende samenwerking in Septentrion 7 (2023)

‘De burgemeester van Baarle blust branden over de grenzen heen‘ Interview met Marjon de Hoon-Veelenturf over de grensoverschrijdende samenwerking, op de lage landen, 24 april 2023

‘België bestaat nog, een Belgische cultuur bestaat jammer genoeg al lang niet meer’ Opiniestuk over het gebrek aan wederzijdse belangstelling van Walen en Vlamingen, in De Standaard, 31 maart 2023

‘Sociaal en ecologisch investeren: in wapens’ Opiniestuk ver de voortvarendheid waarmee de wapenindustrie zich nu een sociaal en ecologisch imago weet aan te meten, in De Standaard, 30 maart 2023

‘De belangrijkste literaire prijs: die voor de jeugd’ Opiniestuk het belang van lezen en jeugdliteratuur, in De Standaard, 29 maart 2023

‘Een dosis Nederlandse nuchterheid zou de Belgen deugd doen’ Opiniestuk over het oervlaamse talent te vergoelijken en de ongezonde omgang met autoriteit, in De Standaard, 28 maart 2023

‘Vrees de havermelkdespoten’ Opiniestuk over de misvatting dat de groene regelneven met hun dwang en drang het succes van de BoerBurgerBeweging hebben gebaard, in De Standaard, 27 maart 2023

‘Ongezien: aandacht voor de Belgische literatuur’ Interview met Caroline De Mulder en Yves T’Sjoen over wat de letterkunde aan beide kanten van de taalgrens samenbrengt, op de lage landen, 13 maart 2023

‘Vlaams-Nederlandse (on)gezelligheid op de Staat van het Boek en in Limburg’ Editie twee van nieuwsbrief VL ⇄ NL op de lage landen, 8 maart 2023

‘Het chemische gevaar dat boven Dordtse hoofden hangt’ Onderzoeksjournalistiek verhaal de uitstoot van PFAS en F-gassen door Chemours in NRC, 27 februari 2023

‘Dreigt de Taalunie het noorden kwijt te raken?’ Onderzoeksjournalistiek verhaal over de grote interne onrust bij een moeilijk, maar onmisbaar instituut, op De Groene Amsterdammer en de lage landen, 22 februari 2023

‘Veel gedragen woorden maar weinig uitgewerkte plannetjes op de Vlaams-Nederlandse top’ Eerste editie van nieuwsbrief VL ⇄ NL op de lage landen, 2 februari 2023

‘Vlamingen en Nederlanders delen meer dan ze denken’ en ‘Een kuur voor een verstandshuwelijk in verval’ Opiniestuk over de staat van de Vlaams-Nederlandse samenwerking, NRC en De Standaard, 30 januari 203

‘PFAS in de Schelde: conflictstof genoeg maar liever geen nieuwe ruzie tussen Nederland en Vlaanderen’ Reportage over de spanningen door de vervuiling met forever chemicals in de lage landen 2023/1

‘De Maas: van breuklijn tot brug tussen de Lage Landen’ Reportage over de Vlaams-Nederlandse samenwerking aan de Gemeenschappelijke Maas in tijden waarin dramatische overstromingen en langdurige droogte elkaar afwisselen, de lage landen 2022/4

‘Alles voor de opvoeding en ontvoogding van de reiziger’ Recensie van twee boeken over de ideologische inzet van toerismepromotoren, de lage landen 2022/4

‘Hopman Kevin Absillis strijdt voor de eer van Conscience’ Bespreking van Het slechte geweten van Vlaanderen op de lage landen, 27 oktober 2022

‘Nooit helemaal Nederlander’ Interviews met Vlaamse schrijvers in het land van de vrijheid, de landen 2022/3 Engelse versie Never Completely Dutch op the low countries

‘Het beloofde land aan de andere kant van de grens’ Over migratiebewegingen tussen België en Nederland, de lage landen 2022/3 Engelse versie The Promised Land at the Other Side of the Border op the low countries

‘Wegwandelen uit een verstikkend leven’ Bespreking van Ik = cartograaf van Jeroen Theunissen in De Groene Amsterdammer, 25 mei 2022

‘Geopolitiek in pocketformaat’ Rondgang over de staat van de Vlaams-Nederlandse samenwerking, de lage landen 2022/2

‘De jongen voor wie weer geen plek was’ Bijdrage aan het boek Een alledaags wonder. 50 verhalen over verbinding en betrokkenheid, Lannoo, 26 april 2022

‘Flirten met de grens en het beest in jezelf’ Over de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van de gangmakers van de Vlaams-Nederlandse samenwerking, de lage landen, 30 maart 2022

‘Saneren is een rekkelijk begrip in Vlaanderen’ Over het bodemsaneringsproject bij 3M, Knack, 22 maart 2022

‘De kunst van het wegkijken’ Reconstructie van de PFOS-affaire met Tim Luimes, Knack, 9 maart 2022

Groene EU-subsidie maakt de grootste Nederlandse veehouder alleen maar groter’ en ‘Hoe Europa een Nederlandse varkensboer met lak de regels vetmest’ Tweeluik over de besteding van het Europese landbouwgeld met Sergio Nieto Solis op Follow The Money, 5 en 11 maart 2022

Hoe de verschillen tussen Nederland en België in de EU steeds meer opspelen’ Essayreview over vier recente Europaboeken, de lage landen 2022/1

‘Van der Straeten versus Demir. Vergeten de ministers de echte strijd romdom duurzame energie niet te voeren?’ Over de hotsende botsende Belgische energiepolitiek, Knack, 15 december 2021

‘Laat de maximale huurprijs niet bepalen door de gekte van de markt’ Over de wooncrisis en de vraag of Vlaamse steden iets van Amsterdam kunnen leren, Knack, 15 december 2021

‘Nederbelgische schrijvers’ In gesprek met Joke van Leeuwen, Marc Reugebrink en Rob van Essen over hun land van aankomst, Wilfried najaar 2021

De twee Limburgen, één taal, één volkslied, maar een diepe rivier die hun scheidt’ Over de moeizame grensoverschrijdende samenwerking tussen beide Limburgen, de lage landen, 2021/4

‘Een zee van abstracties‘ Bespreking van Luuk van Middelaars Een Europees pandemonium, De Groene Amsterdammer, 18 november 2021

‘Vlaanderen verpest de positie van België’ Rondgang over COP26, de klimaatconferentie in Glasgow, Knack, 27 oktober 2021

‘De geschiedenis van Dowaai is groots, maar heeft de stad ook een toekomst?’ Portret van stadje dat deelachtig is aan de Noord-Franse malaise maar waar een Chinese investeerder nu de ideale plek in ziet om een mondiaal centrum voor de productie van accu’s te vestigen, de lage landen en les plats pays, 4 oktober 2021

‘Onze eigen overheid is criminineler dan 3M’ Interview met milieujuriste Isabelle Larmuseau over de PFOS-affaire, de publieke moraal van de Vlaamse overheid en haar drijfveren, Knack, 8 september 2021

‘Grote ambitie zonder grote omwenteling’ Over de focus op technologische oplossing in de Green Deal, gastbijdrage voor het Rathenau Instituut, 6 september 2021

‘Zo’n zware stap is verplichte vaccinatie niet’ Interview met professor gezondheidsrecht Tom Balthazar over de verplichte vaccinatie, de coronapas, de klimaatcrisis en zijn broer, Knack, 25 augustus 2021

‘North Sea Port: olieman van de Vlaams-Nederlandse samenwerking en de groene transitie’ Reportage over de fusie van de havens van Gent, Terneuzen en Vlissingen, de lage landen 2021/3

‘Naar een overgeveriger, overgaveriger leven’ Recensie van Gehuwde rotsen van Jan Lauwereyns, de lage landen, 25 augustus 2021

‘Ministers Ducarme en Clarinval hielpen Belgische boeren om een verbod op pesticiden te omzeilen’ Onderzoek naar de ontheffingen voor neonicotinoïden, Knack, 7 juli 2021

‘In Bricoland’ Reportage over oude landschappen en nieuwe natuur in het achterland langs de Vlaams-Nederlandse grens, Wilfried zomer 2021

‘Hoe de grens verdwijnt in het Verdronken Land van Saeftinghe‘ Reportage over hoe uit de pijn en tweedracht rond de Hedwigepolder een gezamenlijk Vlaams-Nederlands plan werd geboren om de hele streek nieuw leven in te blazen, de lage landen 2021/2

Creatief met corona: good practices uit de cultuursector in Nederland en Vlaanderen’ Verslag van het netwerkmoment van de Vlaams-Nederlandse samenwerking, de lage landen, 5 mei 2021

‘Kampioen pretentieuze praat’ Over de hoogmoed van de Europese Unie, Wilfried lente 2021

‘We moeten afscheid nemen van de natuurlijke Noordzee‘ Over de vraag of het Nederland en Vlaanderen gelukt is te voldoen aan het Duurzame Ontwikkelingsdoel tegen 2020 de zee- en kunstecosystemen op duurzame wijze te beschermen, de lage landen 2021/1

‘Alleen het aanpakken van de marktpositie is onvoldoende‘ Over de pogingen van de Europese Commissie big tech aan banden te leggen, gastbijdrage voor het Rathenau Instituut, 11 maart 2021

‘Waterstof: de rockster van de duurzame economie?‘ Over de religieuze trekjes van het geloof in waterstof en de noodzaak van een open debat over de mogelijkheden en beperkingen van deze technologie, gastbijdrage voor het Rathenau Instituut, 5 februari 2021

‘Niet begrijpen, niet oordelen, ondergaan‘ Bespreking van De tuinen van Buitenzorg van Jan Brokken, de lage landen, 4 februari 2021

‘Killer robots. Waarom internationale afspraken nodig zijn‘ Over de snelle ontwikkeling van dodelijke autonome wapens en het moeizame gevecht om deze aan banden te leggen, gastbijdrage voor het Rathenau Instituut, 4 januari 2021

De stille pen